25 Februari wordt op het Jonas Daniël Meijerplein de Februaristaking van 1941 herdacht. De staking brak uit in Amsterdam als protest tegen de Jodenvervolging en verplichte tewerkstelling van arbeiders in Duitsland.
De Februaristaking was onder meer een reactie op de steeds hardere maatregelen die werden getroffen tegen de Joden. Niet alleen de Duitse bezetter nam steeds meer maatregelen om de Joodse vrijheid in te perken, ook de Nederlandse NSB deed daar aan mee. De 'Weer Afdeling' (WA), geüniformeerde troepen van de NSB, trad steeds harder op. Ze provoceerden de Joodse buurten, gooiden ramen in en dwongen café-eigenaren plakkaten op te hangen met de tekst 'Joden niet gewenscht'. Vrijwel iedere dag werd er wel gevochten.
Op 9 februari 1941 braken er voor de tweede keer grote massale vechtpartijen uit op het Rembrandtsplein, niet ver van de Joodse wijk in Amsterdam. Joodse jongens raakten slaags met de WA'ers. Op 11 februari overleed bij een grote vechtpartij de WA'er Hendrik Koot. De Duitsers besloten daarop in de vroeger morgen van 12 februari de oude Joodse wijk te vergrendelen met prikkeldraad en wachtposten.
Maandag 17 februari legden ongeveer 2200 medewerkers van Amsterdamse scheepswerven het werk neer. Dit uit protest over het feit dat een aantal ongehuwde Nederlandse arbeiders verplicht te werk werden gesteld in Duitsland. De staking had succes. Rijkscommissaris Seyss-Inquart, die zich op dat moment in Oostenrijk bevond, gaf opdracht de dwangmaatregelen op te heffen en transporten te annuleren.
Begin staking (met bord: Voor Joden verboden)
Met name de dood van WA-man Hendrik Koot was voor de Duitsers aanleiding om eens goed orde op zaken te stellen. Twee razzia's volgden. Op 22 en 23 februari werden er deuren van Joodse woningen ingetrapt, bloedhonden losgelaten op Joden en werden ruim vierhonderd Joodse mannen meegenomen naar het Jonas Daniël Meijerplein. De mannen werden vervolgens naar concentratiekampen afgevoerd.
De 'Jodenjacht' leidde tot hevige verontwaardiging. Op 24 februari verzamelden gemeentewerkers zich op de Noordermarkt, voor een bijeenkomst van de ondergrondse Communistische Partij Nederland (CPN) en besloten ze te gaan staken. Via een manifest dat in de vroege ochtend werd verspreid werden arbeiders van verschillende bedrijven opgeroepen ook te staken.
De staking
Stakers slaagden erin trams te blokkeren toen die de remise uit wilden rijden. Door de afwezigheid van de trams merkte iedereen dat er werd gestaakt en steeds meer mensen sloten zich aan bij wat één van de grootste verzetsdaden tegen Nazi-Duitsland zou worden. Bedrijven sloten hun deuren en scholieren verlieten hun klaslokalen. De staking verspreidde zich. Een dag later legden ook mensen in Hilversum, Haarlem, Utrecht en andere plaatsen het werk neer.
De Duitsers grepen hard in om de staking te beëindigen. Er vielen negen doden, 24 zwaargewonden en talloze stakers werden gevangen genomen. Na twee dagen was de staking - ook onder druk van het Amsterdamse gemeentebestuur - voorbij. De deelnemende steden kregen hoge boetes opgelegd van de Duitsers. Amsterdam moest 15 miljoen betalen. Ook werd na de staking de jacht geopend op leden van de CPN. Een nieuwe staking die was gepland, ging hierdoor niet door.
De herdenking in Amsterdam begint donderdag 25 februari om 16.45 uur op het Jonas Daniël Meijerplein bij het beeld 'De Dokwerker'. Om 17.00 uur zullen de klokken van de Zuiderkerk het defilé inluiden.
Bron: Historiek.net
Zie ook: www.februaristaking.nl
En: Wikipedia
